Aan iemand of iets eene zekere waarde toekennen. Bij achten, dat van acht, opmerkzaamheid, oplettendheid komt, staat meer de belangstelling op den voorgrond, die men iemand of iets waardig keurt; bij schatten en waardeeren denkt men meer aan de waarde of den prijs, waarop men het in zijne gedachten stelt. Schatten en waardeeren zien meer op de stoffelijke waarde: maat, gewicht, prijs. Schatten is onbepaalder dan waardeeren. Beide woorden worden ook van personen gezegd. Schatten heeft dan de beteekenis van achten, is steeds van een bepalend woord vergezeld, en heeft over 't algemeen meer op de eene of andere eigenschap van den persoon betrekking, dan op den persoon zelf. Achten kan van een bijwoord van hoeveelheid vergezeld gaan. Iemand weinig achten, gering achten, hoog achten, doch achten zonder meer staat in beteekenis met hoogachten gelijk: een algemeen geacht man. Schatten en waardeeren verschillen in zoover van elkaar, dat schatten meer raadt naar de waarde, die iets heeft, waardeeren meer is de waarde bepalen, en van handelingen gebruikt, iets op den juisten prijs stellen. Een zeldzamen diamant zou men met meer juistheid onschatbaar dan onwaardeerbaar kunnen noemen, omdat zijne innerlijke waarde moeielijk is op te geven, en zijn prijs zich ten slotte regelt naar de som, die de liefhebbers bereid zijn er voor te besteden.

Bij gissing bepalen. Ramen is onbepaalder dan begrooten. Men raamt uitgaven, wanneer men opgeeft, wat zij vermoedelijk kunnen, men begroot ze, wanneer men opgeeft, wat ze waarschijnlijk zullen bcloopen. Over schatten en waardeeren zie onder achten.

De waarde van iemand of iets erkennen.

Waardeeren zegt men van alles, wat waarde voor ons heeft, wat men op prijs wil stellen; iemands moeite waardeeren; gij moogt dit mooie weer wel waardeeren. Achten doet men alleen menschen en wel om hun zedelijke waarde of maatschappelijke betrekking. Men waardeert een hond om zijn waakzaamheid; men acht hem niet.